Η ερωτευμένη τεχνητή νοημοσύνη (1)

Μ' αρέσουν τα κείμενα που καταπιάνονται με την τεχνητή νοημοσύνη. Είναι πιο μπροστά από την ίδια περίπου έναν αιώνα, αλλά προσπαθούν από τώρα να μας καθοδηγήσουν τι και πώς να κάνουμε μ' αυτήν. Έτσι, όπου βρω κείμενο λογοτεχνικό ή φιλοσοφικό για την ΤΝ, το αρπάζω και το περνώ στο αρχείο. Κι αν πραγματικά το βρίσκω εξαιρετικό, το μοιράζομαι από αυτήν εδώ τη στήλη. Και σε όποιους αρέσει! Πιστεύω πως η περιβόητη ΤΝ δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια τεχνολογική εφεύρεση λογοκλοπής!

Το πιο κάτω κείμενο (μερικά αποσπάσματά του) το έγραψε ο Μιχαήλ Χανιάς και δημοσιεύτηκε χθες στο antifono.gr. Έχει τίτλο: «η ερωτευμένη τεχνητή νοημοσύνη) και μεταξύ άλλων βρίσκω εξαιρετικές σημειώσεις. Γράφει ο Μ.Χ.: Οι άνθρωποι, αντιλαμβανόμενοι τον κόσμο μέσα από τις αισθήσεις μας, είμαστε επιρρεπείς σε ένα είδος ανθρωπομορφισμού ακόμη και για τον τμήμα του κόσμου που δεν αντιλαμβανόμαστε άμεσα, αλλά έμμεσα, όπως ο μικρόκοσμος ή το σύμπαν.

Σε αυτήν τη λογική, σήμερα, αποδεχόμαστε ως νοημοσύνη διεργασίες που προέρχονται από συστήματα που παρέχουν ψήγματα γλωσσικής ικανότητας, όπως συνέβη τη δεκαετία του 1960 με το chatbot-ψυχοθεραπευτή ΕΛΙΖΑ. Αυτό το bot, γραμμένο αρχικά σε γλώσσα BASIC, παρείχε απαντήσεις, απλά συμπληρώνοντας πρότυπα προτάσεων, τα οποία ωστόσο έδωσαν σε μερικούς ανθρώπους την εντύπωση ότι κατανοούσε και συμπονούσε τα προβλήματά τους. Στη συνέχεια, το 1967, ο Marvin Minksy, ιδρυτής του τομέα της τεχνητής νοημοσύνης (AI), έκανε μια τολμηρή, υπεραισιόδοξη πρόβλεψη: «Μέσα σε μια γενιά... Το πρόβλημα της δημιουργίας 'τεχνητής νοημοσύνης' θα λυθεί ουσιαστικά».

Σχεδόν δύο γενιές αργότερα, πόσο κοντά είμαστε στην εξομοίωση της ανθρώπινης βιολογικής νοημοσύνης από μηχανές; Έχουμε προχωρήσει μερικά πραγματικά βήματα μπροστά ή απλά βρισκόμαστε σε μία εξελιγμένη μορφή του bot ELISA; Οι σύγχρονες διεργασίες τεχνητής νοημοσύνης, μέσω συστημάτων που φαίνονται αρκετά έξυπνα, όπως το ChatGPT, έχουν τη δυνατότητα να συνομιλούν μαζί μας σε άπταιστη φυσική γλώσσα και σε πολλές περιπτώσεις φαίνεται να λογικεύονται, να κάνουν αναλογίες και να κατανοούν τα κίνητρα πίσω από τις ερωτήσεις μας. Πολλοί ερευνητές της τεχνητής νοημοσύνης έχουν περιγράψει αυτά συστήματα τεχνητής νοημοσύνης ως 'εξωγήινες ευφυΐες'.

Αλλά είναι αυτό νοημοσύνη; H αστραπιαία ταχύτητα αναζήτησης στατιστικών πληροφοριών, η απόλυτη λογική αλγοριθμική σκέψη, καθώς και οι συνταγές κοινής λογικής, δεν αποτελούν την υπερβατική νοημοσύνη του ανθρώπινου είδους. Με τα σημερινά δεδομένα και στη λογική ανθρωπόμορφης ανάπτυξής της, η τεχνητή νοημοσύνη δεν θα μπορέσει ποτέ να είναι τόσο ευφυής, ώστε να υπάρχουν περιπτώσεις υπέρβασης που να την οδηγούν να μην μπορεί να σκεφτεί λογικά, δηλαδή έξω από τις προαναφερθείσες συνταγές της κοινής λογικής! Έτσι, δεν θα μπορέσει να ερωτευθεί (πραγματικά και όχι μιμούμενη) μία ιδέα ή ένα πρόσωπο και δεν θα μπορέσει να κάνει 'κβαντικά' νοητικά άλματα όπως ο Van Gogh με την απελπισμένη πράξη προς την αγαπημένη του ή o Αlbert Einstein με τη θεωρία της σχετικότητας και ο E. Schrödinger με την εξίσωσή του. Δεν θα μπορέσει ποτέ μία σύγχρονη ευφυής μηχανή να γράψει ένα ποίημα που να εκφράζει τα πραγματικά συναισθήματά του προς την αγαπημένη του.